یکی از مهم‌ترین ملاک‌های انتخاب خانه برای افراد، میزان نورگیری و روشنایی ساختمان است. از قرن‌ها پیش، معماران به این فکر بوده‌اند که چگونه میزان روشنایی خانه را افزایش دهند. به این ترتیب بوده است که نورگیرهای سقفی به میانه‌ی میدان آمده اند. این مقاله از صفر تا صد استفاده از نورگیر سقفی و انواع آن را برای شما شرح خواهد داد، پس تا پایان این متن همراه ما باشید.
نورگیر سقفی چیست؟
در برخی از ساختمان‌ها، نورپردازی مناسبی انجام نشده است و یا ممکن است سیستم تهویه به اندازه‌ی کافی مفید عمل نکند. به همین دلیل، مهندسان و معماران معمولا برای چنین موقعیت‌هایی استفاده از مدل‌های مختلف نورگیرهای سقفی را پیشنهاد می‌کنند.
اسکای لایت یا نورگیر سقفی که در فارسی به آن بام تاب نیز می‌گویند، به نوعی پنجرهی خاص گفته می‌شود که آن را درون سقف منزل نصب می‌کنند. نصب این نورگیرها باعث ورود نور بیشتر به درون محوطه‌ی خانه و تامین روشنایی طبیعی آن خواهد شد. نورگیرهای سقفی انواع گوناگون دارند و می‌توانید با توجه به فاکتورهای گوناگون به انتخاب مدل مناسبی از آنها بپردازید.
جنس اسکای لایت معمولا از شیشه و یا جنسی نزدیک به آن است. دلیل آن هم واضح است؛ شفافیت شیشه باعث می‌شود تا نور به خوبی از آن عبور کند و جلوی روشن شدن فضا را نمی‌گیرد. امروزه با پیشرفت صنایع پلیمری، میتوان از محصولات دیگری مانند ورق پلکسی گلاس یا ورق کریستال نیز برای ساخت انواع نورگیرهای سقفی استفاده کرد و آنها را جایگزین شیشه کرد.
تاریخچه‌ی استفاده از انواع نورگیر در ساختمان، محدود به چند سال اخیر نیست. در تمدن‌های باستان نیز، شاهان و اشراف برای بهره گیری بیشتر از نور طبیعی خورشید، در ساخت کاخ‌ها و خانه‌های خود از مدل‌هایی شبیه به نورگیرهای سقفی امروزی استفاده می‌کردند. کاخ کنوسوس، واقع در جزیره‌ی کرت در یونان که قدمت آن به 2600 سال پیش از میلاد می‌رسد یکی از نمونه‌های اولیه‌ی استفاده از نورگیرهای سقفی به شمار می‌رود.
اهمیت نورگیر سقفی و کاربرد آن
اهمیت استفاده از نورگیر در این است که نورپردازی منازل و ساختمان‌ها را اصلاح می‌کند. در بسیاری از مواقع، کمک گرفتن از نور طبیعی خورشید، شما را از استفاده‌ی بدون دلیل از انواع لامپ و یا لوستر بی‌نیاز می‌کند.
نور طبیعی علاوه بر این که زیبایی خاص خود را دارد، به این روش می‌تواند به شما در صرفه جویی در مصرف انرژی کمک کند و هزینه‌های ناشی از مصرف برق را به طرز چشمگیری کاهش دهد.
خانه‌ها و ساختمان‌های سنتی نیز از نورگیر سقفی استفاده‌ی فراوانی برده اند، هرچند که این مدل نورگیرها در آن دوره نام‌های متفاوتی داشته اند. به طور مثال، نورگیرهای سقفی سنتی، مدل‌های در و پنجرهی مشبک، روزن، ارسی و شباک را شامل می‌شدند.
انواع نورگیر سقفی کدام است؟
نورگیرهای سقفی مدرن، از نظر شکل و ظاهر خود به چهار مدل گوناگون تقسیم می‌شوند. نورگیرهای سقفی حبابی، نورگیرهای سقفی هرمی، نورگیرهای سقفی گنبدی و نورگیرهای سقفی قوسی این چهار مدل هستند که در ادامه، ویژگی‌های هر کدام از این نمونه‌ها را نیز بررسی خواهیم کرد.
نورگیر سقفی حبابی
این نوع نورگیرها، از قبل در کارخانه یا کارگاه ساخته می‌شوند و سپس به محل موردنظر انتقال یافته و در آن جا نصب می‌شوند. مهم‌ترین کاربرد نورگیر حبابی، برای سقف‌های پاسیو، پارکینگ‌ها، استخرها و حیاط یا حیاط خلوت است. با این وجود، این نمونه‌ها به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر وزش باد، بارش برف، باران و تگرگ و همچنین عایق بودن در برابر گرد و خاک، گزینه‌ی مناسبی برای استفاده در فضای داخلی مثل سقف آشپزخانه یا اتاق‌ها نیز به شمار می‌رود.
در چند سال اخیر، بسیاری از افراد به جای شیشه، از ورق پلی کربنات شفاف استفاده می‌کنند تا هم وزن نورگیر کاهش پیدا کند و هم دیگر نیازی به نگرانی در خصوص خطر شکستگی شیشه نباشد.
نورگیر سقفی هرمی
از انواع نورگیر سقفی میتوان به نورگیر سقفی هرمی اشاره کرد. اسم این نوع نورگیر بر اساس شکل آن که طراحی شبیه به هرم دارد انتخاب شده است. در این مدل نورگیرها، چارچوب‌ها با سطح‌های شیب دار ساخته می‌شوند و سطح زیری که قاعده‌ی هرم است مساحتی متغیر دارد.
این اندازه بر اساس محیطی که قرار است توسط اسکای لایت مدل هرمی پوشیده شود، متفاوت است. این مدل نورگیر، بیشتر برای سقف‌های کوتاه استفاده می‌شود. عمر بسیار بالایی دارد و از تجمع آب باران یا برف بر روی سقف جلوگیری کند. بنابراین، هیچ وزن اضافه‌ای بر روی سقف قرار نمی‌گیرد. این مدل اسکای لایت نیز در میان مدل‌های محبوبی قرار دارد که در ساخت گلخانه کاربرد دارند.
نورگیر سقفی گنبدی
نورگیرهای سقفی گنبدی که به نام نورگیر پلیمری محدب نیز شناخته شده است، جزو زیباترین نمونه‌های نورگیر است که تاریخچه‌ای طولانی در ساختمان سازی دارد. اکثر ساختمان‌هایی که به شیوه‌ی معماری رومی ساخته شده اند از این نوع نورگیر استفاده می‌کنند. جنس این مدل نورگیرهای سقفی باید از پلاستیک‌های محکم و منعطف باشد تا در اثر خم شدن سطح دچار شکستگی و ترک برداشتن نشوند.
دلیل گنبدی بودن این نورگیر، جدا از بحث زیبایی شناسی، این است که سطح محدب آن به نور خورشید اجازه می‌دهد تا به جای متمرکز شدن بر روی یک نقطه، بر روی تمام سطح پخش شود و نور را به صورت یکسان و مساوی به فضا برساند. به همین دلیل، با به کار گرفتن این مدل نورگیر سقفی، حتی در برابر کمترین تابش خورشید نیز بیشترین میزان نور را خواهید داشت.
نورگیرهای سقفی تهویه ای
همان طور که از نام آن نیز مشخص است، نورگیرهای تهویه‌ای بهترین گزینه برای مکان‌هایی است که در آنها علاوه بر نور کافی، به چرخش هوا و سیستم تهویه نیاز است. این نوع نورگیرها، باز و بسته می‌شوند و به همین دلیل به تازه شدن هوای داخل اتاق و یا آشپزخانه کمک می‌کنند.
نورگیر سقفی قوسی
از دیگر انواع نورگیر سقفی میتوان به نورگیر سقفی قوسی اشاره کرد. این نورگیرهای سقفی که حالت قوس مانند دارند، بیشتر از جنس پلی کربنات سقفی یا ورق آکریلیک ساخته می‌شوند. این نوع نورگیرها، بهترین گزینه برای اماکن و فضاهایی هستند که از مساحت زیادی برخوردار باشند.
به طور مثال، اسکای لایت‌های قوس دار برای پارکینگ مجتمع‌های بزرگ، مراکز تجاری و یا پاساژها، حیاط خلوت و فضاهای باز انتخاب مناسبی هستند.
علاوه بر این که نورگیرهای سقفی را میتوان از نظر شکل ظاهری تقسیم بندی کرد، از لحاظ نحوه‌ی اتصال و اجرا نیز طبقه بندی دیگری برای این سیستم وجود دارد. این دسته بندی، نورگیرها را به پنج گروه تهویه‌ای، ثابت، اختصاصی، لوله‌ای و محدب تقسیم می‌کند.
نورگیرهای سقفی ثابت
مدل‌های ثابت اسکای لایت تنها به عنوان یک سقف شیشه‌ای عمل می‌کنند و نور را به داخل خانه راه می‌دهند. به جز آن، نه از قابلیت باز و بسته شدن برخوردار هستند و نه میتوان آن را به هر طریقی جا به جا کرد.
نورگیرهای سقفی اختصاصی
این نوع نورگیرهای سقفی، مخصوص کسانی هستند که نتوانسته اند از بین مدل‌های موجود در بازار، نمونه نورگیر ایده آل خود را پیدا کنند. در مدل اختصاصی، کارشناسان با توجه به معماری ساختمان و فضای مورد نظر، بهترین مدل ممکن را برای نورگیر سقفی طراحی کرده، و آن را نصب می‌کنند.
نورگیرهای سقفی لوله ای
در ساختمان‌ها و فضاهایی که به هر دلیلی این امکان وجود ندارد که نور به شکل مستقیم وارد خانه شود، از یک لوله‌ی مخصوص کمک گرفته می‌شود تا نور خورشید به داخل هدایت شود.
در این روش، هم نور به فضای خانه راه پیدا می‌کند و هم جای بسیار کمی نسبت به مدل‌های دیگر نورگیر اشغال می‌شود. بنابراین حتی برای استفاده در خانه‌ها و اتاق‌های خیلی کوچک نیز مناسب است.
نورگیرهای سقفی محدب
این مدل دقیقا مانند نمونه‌ی نورگیرهای گنبدی عمل می‌کند. شکل گنبدوار نورگیر، نور را از تابش مستقیم و تک بعدی منع می‌کند و آن را در کل سطح خود پخش می‌کند. به این شکل تمام فضای اتاق روشن می‌شود.
مزایا و معایب نورگیر سقفی چیست؟
استفاده از انواع نورگیر سقفی، خصوصا در زندگی آپارتمانی امروزی از مزایای بسیاری برخوردار است. بسیاری از ساختمان‌هایی که در چند دهه‌ی اخیر ساخته شده اند، از نورپردازی چندان مناسبی برخوردار نیستند. این مسئله، به مشکلات دیگری از قبیل تاریک و خفه نشان دادن خانه، نرسیدن نور کافی به گیاهان و کوچک نشان دادن فضا خواهد انجامید. بنابراین به کار گرفتن نورگیر سقفی برای حل این مشکلات، می‌تواند یک راه حل فوق العاده برای هرکسی باشد که تا به این لحظه از آنها رنج می‌برده است.
درست است که گیاهان ساختمانی مانند گیاهان دیگر به نور زیاد نیاز ندارند، با این وجود، رسیدن نور خورشید به اندازه‌ی کافی، آنها را سبز و شاداب نگه خواهد داشت. نوری که از نورگیر سقفی وارد فضای خانه و اتاق می‌شود، جدا از روشن‌تر کردن محیط، فضا را بزرگ‌تر و دیوارها را بلندتر نیز نشان خواهد داد. به همین دلیل، کوچک بودن خانه یا اتاق، نه تنها دلیلی برای منع استفاده از نورگیرهای سقفی نیست، بلکه استفاده از آن توصیه نیز شده است.
از نظر استفاده‌ی انرژی و برق نیز جالب است بدانید که یک نورگیر سقفی ساده، حداقل سه برابر بیشتر از یک پنجرهی عمودی، قدرت این را دارد که نور خورشید را وارد اتاق کند. بنابراین، علاوه بر بهره بردن از زیبایی طبیعی نور خورشید در طی روز، دیگر نیازی نیست نگران مبلغ قبض برق ساختمان خود باشید.
نکات مهم در خصوص استفاده از نورگیر سقفی
در این بخش به بیان نکاتی میپردازیم، با ما همراه باشید.
انتخاب مدل نورگیر سقفی
در هنگام انتخاب مدل و جنس نورگیر باید به عوامل گوناگونی توجه کنید. به طور مثال، بهتر است در زمان نصب نورگیر، از درزگیر و لعاب‌های گوناگون استفاده کنید تا در فصل‌های سرد یا گرم سال، انرژی به هدر نرود.
همچنین باید به شیب نورگیر نیز توجه کنید. هرچه نورگیر سقفی شیب بیشتری داشته باشد، سرعت تغییر دمای اتاق بالاتر خواهد رفت.
بهترین محل قرارگیری نورگیر سقفی
انتخاب بهترین جایی که می‌توانید نورگیر سقفی خود را در آن نصب کنید می‌تواند دشوار باشد. به طور ایده آل، فاصله‌ی بین نورگیرها باید 1.5 برابر فاصله‌ی میان کف و سقف باشد.
علت برتری نورگیرهای پلی کربنات و پلکسی گلاس نسبت به نورگیرهای شیشه‌ای
پیش از این اشاره کردیم که با اختراع محصولاتی همچون ورق فایبرگلاس و یا ورق پلی کربنات، دیگر استفاده از شیشه برای ساخت نورگیرهای سقفی کاهش پیدا کرده است. در ادامه، به بخشی از دلایل این تغییر اشاره کرده‌ایم.
- تمیز کردن نورگیرهایی که از جنس پلی کربنات یا آکریلیک هستند بسیار آسان‌تر است، در حالی که شیشه مدام لک می‌شود و تمیز کردن آن شما را به دردسر می‌اندازد.
- امنیت و استحکام این موارد از شیشه بالاتر است. علاوه بر این که در برابر ضربه مقاوم‌تر هستند، حتی در صورت شکستگی مانند شیشه خطرناک نخواهند بود.
- جنس پلی کربنات و ورق آکریلیک به گونه‌ای طراحی شده است تا نور را بهتر از شیشه از خود عبور دهد و پخش کند.
- با توجه به این که ورقه‌های پلی کربنات از لایه ی محافظ مخصوص UV برخوردار هستند، این قابلیت را دارند تا از پوست شما در برابر اشعه‌های مضر فرابنفش خورشید محافظت کنند.
سخن آخر
در این متن در باره نورگیر سقفی و انواع نورگیر در ساختمان سخن گفتیم. همچنین با بررسی مزایا و معایب استفاده از آشنا شدیم. گروه صنعتی سالار فایبر، بهترین ورقه های پلی کربنات و آکریلیک را جهت طراحی و ساخت انواع نورگیر سقفی تولید می‌کند. جهت دریافت راهنمایی در خصوص خرید و تعمیر نورگیر سقفی، با ما تماس بگیرید. از همراهی شما عزیزان سپاسگزاریم.
بدون دیدگاه